Περί Αλήθειας

«Αν δεν είσαι ειλικρινής, δεν πείθεις ούτε τον εαυτό σου, ούτε τους άλλους…». Η παραπάνω φράση βρίσκει πεδίο εφαρμογής και δράσης σ’ όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής. Τόσο στην προσωπική – ιδιωτική ζωή των ατόμων, όσο και όταν αυτά αναμειγνύονται στους κόλπους μιας οργανωμένης και ευνομούμενης κοινωνίας και πολιτείας ως ενεργά και δραστήρια μέλη της.
Στην καθημερινή ζωή, οσάκις έχουμε την ειλικρίνεια οδηγό και χρήσιμο σύμβουλο, αντιμετωπίζουμε όσα μας συμβαίνουν με θάρρος και αποφασιστικότητα. Ταυτόχρονα, προτάσσοντας την αλήθεια, οι κάθε λογής σχέσεις συνύπαρξης και συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων είναι, νομίζω, φανερές και ξεκάθαρες, χωρίς υποκρισίες και δόλο.
Η ορθή αλήθεια δεν είναι μία και μοναδική για καθετί. Εξαρτάται από ποιον την λέγει, σε ποιους την λέγει, πότε και γιατί την λέγει. Έτσι, καλόν είναι να ‘μαστε επιφυλακτικοί εφόσον για τα πολιτικά πράγματα, αν και όλοι οι πολίτες είναι ίσοι μεταξύ τους και όλοι έχουν το δικαίωμα να εκφέρουν τη γνώμη τους ελεύθερα, έχει επικρατήσει από παλιά να θεωρείται περισσότερο σωστή η γνώμη των πολιτικών, ακόμη κι αν λένε ψέματα, για να παραπλανήσουν το λαό να τους ακολουθήσει. Εξίσου, όμως, προσεχτικός ο πολύς κόσμος δε θα ‘πρεπε να ‘ναι όταν τη γνώμη των ζωγράφων ζητάει για τους ζωγραφικούς πίνακες και των μουσικών για τα μουσικά έργα; Το μέγα, εντούτοις, λάθος, που – αλίμονο! – διαπράττουμε όλοι καθημερινά πώς επιτρέπουμε τους αγρότες να μας νουθετούν για θέματα… ναυσιπλοΐας και ναυτικούς να μας προτρέπουν σε … γεωργικές επιχειρήσεις!
Αλήθεια, που την ξέρει μόνον έναν δεν λογαριάζεται για πραγματική, μήτε θα βοηθήσει τον άνθρωπο να βρει το μονοπάτι το σωστό. Η αλήθεια, όμως, που – καθώς κηρύττεται στις ανθρώπινες κοινωνίες – αμφισβητείται, δοκιμάζεται η ισχύς της κι αποχτά φίλους και αντιπάλους, διαφέρει από τη γεμάτη προκαταλήψεις και αμετακίνητη αυθεντία.
Δε χρειάζεται, όταν μιλάς, να στολίζεις το λόγο σου με στολίδια περιττά και ψεύτικα, μήτε να φοβάσαι πως πρέπει οπωσδήποτε να πείσεις το συνομιλητή σου. Αρκεί ν’ αφήσεις τη σκέψη σου λεύτερη κι αφτιασίδωτη να βγει, όπως γεννήθηκε στην ψυχή σου. Τότε, θα βγει στο φως και θα λάμπει, χωρίς περιορισμούς, και η αλήθεια.
Η ειλικρίνεια θα ‘πρεπε να διέπει τις σχέσεις των πολιτικών με το λαό, όχι μονάχα στη διάρκεια των προεκλογικών τους εξαγγελιών, αλλά και κατά την άσκηση της εξουσίας και τη λήψη μέτρων ή τη θέσπιση νόμων, που αφορούν τις κοινωνικές σχέσεις. Για να επιτύχουν, κατά τη γνώμη μου, οι πολιτικοί τη λαϊκή συναίνεση και συγκατάνευση σε καίρια ζητήματα της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, οφείλουν να ‘ναι ειλικρινείς προς τα λαϊκά στρώματα, που, γνωρίζοντας, επακριβώς και ανά πάσα στιγμή, ό,τι συμβαίνει, θα κρίνουν αντικειμενικά εάν πρέπει να συμπαραταχτούν με τους πολιτικούς.
Η συναδελφοσύνη, η αγάπη, η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια είναι, ανέκαθεν, απαραίτητες στους χώρους των εργαζομένων. Έτσι, πετυχαίνονται η αναγνώριση και ο σεβασμός των αμοιβαίων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, η συμπαράσταση μεταξύ των μελών του ίδιου συνόλου (αγροτών, εργατών, υπαλλήλων), που, κατόπιν, σαν μια γροθιά, διεκδικούν τα δικαιώματά τους απ’ τους οικονομικά ισχυρούς και τους πολιτικά κρατούντες. Για να επιτευχθεί, όμως, η συναδελφοσύνη μ’ όλα της τα πλεονεκτήματα, πρέπει, θαρρώ, να υπάρχει ειλικρίνεια μεταξύ των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, ενώ ταυτόχρονα η αλήθεια στις σχέσεις εργοδοσίας – εργατικής τάξης δίνει κίνητρα απρόσκοπτης συμμετοχής στην παραγωγική διαδικασία και σημαντική ώθηση στην εθνική οικονομία, με την αγαστή και τίμια συνεργασία και σύμπραξη όλων των εμπλεκομένων.
Η αλήθεια, επίσης, είναι καλό να χαρακτηρίζει τις σχέσεις μεταξύ των φίλων και των ερωτικών συντρόφων, εάν θέλουν η αγάπη και η εμπιστοσύνη τους να έχουνε στέρεες και υγιείς βάσεις και η σχέση τους να διατηρηθεί μακροχρόνια και αλώβητη. Επιπλέον, νομίζω πως η ειλικρίνεια οφείλεται να ‘ναι ο στυλοβάτης των δεσμών, που συνδέουνε τόσο τους γονείς με τα παιδιά τους, αλλά και τους δασκάλους με τους μαθητές τους, εφόσον αυτές οι δυο κατηγορίες σχέσεων είναι απ’ τις θεμελιώδεις σε μιαν ανθρώπινη κοινότητα…
Και, κλείνοντας, θεωρούμε ότι δύο πράγματα δεν θα πρέπει ποτέ ν’ αποτρέπουν τους ανθρώπους απ’ το να λένε πάντα και να βροντοφωνάζουν την αλήθεια: Η πίκρα, που μπορεί να σκορπίζει, κι ο φανατισμός, που μπορεί να «μολύνει» τα χείλη κάποιων και να «σφραγίζει» τ’ αφτιά άλλων!